Để triển khai có hiệu quả công tác đánh giá, công nhận xã, phường, thị trấn (gọi chung là cấp xã) đạt chuẩn tiếp cận pháp luật, Ủy ban nhân dân (UBND) tỉnh Cao Bằng đã ban hành Kế hoạch thực hiện trên địa bàn tỉnh Cao Bằng; các cơ quan, đơn vị, địa phương ban hành Kế hoạch và tổ chức thực hiện, trong đó xác định rõ các nhiệm vụ cụ thể, nội dung hoạt động và trách nhiệm trong thực hiện nhiệm vụ được giao.

UBND tỉnh đã chỉ đạo, giao nhiệm vụ cho Sở Tư pháp, Phòng Tư pháp và công chức Tư pháp - Hộ tịch được giao là đầu mối tham mưu, giúp UBND cùng cấp chỉ đạo, hướng dẫn, thực hiện, theo dõi, đôn đốc, kiểm tra việc thực hiện nhiệm vụ này tại cơ quan, đơn vị, địa phương. Theo đó, để nâng cao năng lực cho đội ngũ công chức tham mưu thực hiện nhiệm vụ xây dựng cấp xã đạt chuẩn tiếp cận pháp luật, Sở Tư pháp phối hợp với các đơn vị, địa phương tổ chức tập huấn về kỹ năng, nghiệp vụ xây dựng cấp xã đạt chuẩn tiếp cận pháp luật tại 09/10 huyện, thành phố cho các thành viên Hội đồng đánh giá chuẩn tiếp cận pháp luật; lãnh đạo và chuyên viên Phòng Tư pháp; đại diện Lãnh đạo UBND và công chức Tư pháp - Hộ tịch, công chức Văn phòng - Thống kê của các xã, thị trấn trên địa bàn các huyện, với khoảng 900 đại biểu tham dự. Tại một số đơn vị cấp huyện đã chủ động tổ chức tập huấn tại địa phương cho đội ngũ công chức cấp xã được giao thực hiện nhiệm vụ đánh giá, công nhận cấp xã đạt chuẩn tiếp cận pháp luật. Tiến hành cấp phát 171 cuốn Sổ tay hướng dẫn nghiệp vụ về chuẩn tiếp cận pháp luật theo chỉ đạo của Bộ Tư pháp; biên soạn và cấp phát 3.000 tờ gấp “Một số quy định pháp luật về xây dựng xã, phường, thị trấn đạt chuẩn tiếp cận pháp luật; hiện nay đang biên soạn Sổ tay hướng dẫn nghiệp vụ cấp xã đạt chuẩn tiếp cận pháp luật với khoảng 1.500 cuốn để cấp phát đến các thành viên Hội đồng đánh giá chuẩn tiếp cận pháp luật cấp huyện; cán bộ, công chức các xã, phường, thị trấn trên địa bàn tỉnh.

Báo cáo viên Sở Tư pháp triển khai Chuyên đề công tác đánh giá, công nhận cấp xã đạt chuẩn tiếp cận pháp luật tại huyện Thạch An.

Với chức năng cơ quan quản lý nhà nước, Sở Tư pháp tăng cường công tác kiểm tra tại cơ sở. Sở Tư pháp đã kiểm tra trực tiếp công tác chuẩn tiếp cận pháp luật tại 03 xã trên địa bàn huyện Hạ Lang năm 2022; thực hiện kiểm tra gián tiếp đối với 25 xã, phường, thị trấn và Phòng Tư pháp của huyện Thạch An và Thành phố Cao Bằng năm 2023. Tại các địa phương, cơ bản đã tổ chức triển khai thực hiện kiểm tra công tác này lồng ghép trong các hoạt động kiểm tra hoặc thông qua các cuộc họp giao ban, sơ kết, tổng kết. Qua công tác kiểm tra đã kịp thời chỉ ra những những khó khăn, vướng mắc, tồn tại, hạn chế và đề ra những phương hướng, giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả công tác đánh đánh giá, công nhận cấp xã đạt chuẩn tiếp cận pháp luật.

Kết quả 02 năm thực hiện, các đơn vị, địa phương tổ chức thực hiện đánh giá, công nhận cấp xã đạt chuẩn tiếp cận pháp luật theo đúng quy trình, thủ tục theo quy định tại Quyết định số 25/2021/QĐ-TTg và Thông tư số 09/2021/TT-BTP. Số cấp xã đạt chuẩn tiếp cận pháp luật năm 2022 là 148/161 đơn vị; năm 2023 là 134/161 đơn vị.

Trong quá trình thực hiện đã có nhiều mô hình điển hình về phổ biến, giáo dục pháp luật, hòa giải ở cơ sở hiệu quả. Điển hình là mô hình "Hỗ trợ phát triển kinh tế gắn với tuyên truyền vận động Nhân dân chấp hành pháp luật" tại xóm Nà Thằn, xã Thạch Lâm, huyện Bảo Lâm; mô hình "Phụ nữ với pháp luật" tại đơn vị xã, phường trên địa bàn thành phố Cao Bằng; mô hình điểm “Tổ hòa giải ở cơ sở 6 tốt” tại phường Ngọc Xuân,  thành phố Cao Bằng.

Bên cạnh những kết quả đạt được, công tác chuẩn tiếp cận pháp luật còn tồn tại một số khó khăn, hạn chế. Một số ít đơn vị chỉ đạo triển khai công tác này còn chậm, chưa kịp thời, chưa chú trọng đề ra giải pháp để thực hiện có hiệu quả các chỉ tiêu, tiêu chí tiếp cận pháp luật; đội ngũ công chức Tư pháp - Hộ tịch, cán bộ, công chức cấp xã phụ trách các tiêu chí thực hiện nhiều nhiệm vụ, nhân lực mỏng, một số ít công chức cấp xã còn lúng túng trong việc tham mưu, đề xuất và triển khai giải pháp để nâng cao hiệu quả thực hiện công tác này trong thực tiễn; việc xây dựng và triển khai các hình thức, mô hình thông tin, tuyên truyền phổ biến giáo dục pháp luật tại cơ sở không đồng đều giữa các địa phương, ít các mô hình có tính mới;  hầu hết các địa phương chưa bố trí kinh phí công tác phổ biến, giáo dục pháp luật, hòa giải ở cơ sở nên đã ảnh hưởng đến các tiêu chí, chỉ tiêu tiếp cận pháp luật.

Sở Tư pháp tổ chức Hội nghị triển khai các hoạt động thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới.

 Để nâng cao hiệu quả công tác chuẩn tiếp cận pháp luật trong thời gian tới cần thực hiện tốt một số nhiệm vụ, giải pháp như: tăng cường đẩy mạnh công tác thông tin, tuyên truyền về mục đích, ý nghĩa, vai trò của công tác chuẩn tiếp cận pháp luật bằng nhiều hình thức thiết thực, phù hợp; ban hành đầy đủ các văn bản chỉ đạo, hướng dẫn, triển khai thực hiện đảm bảo trọng tâm, trọng điểm, tập trung chỉ đạo các cơ quan chuyên môn hướng dẫn cho đội ngũ công chức cấp xã các kiến thức chuyên môn, nghiệp vụ phục vụ việc tham mưu, triển khai các nhiệm vụ được giao gắn với từng tiêu chí, chỉ tiêu cấp xã đạt chuẩn tiếp cận pháp luật.

Việc xây dựng cấp xã đạt chuẩn tiếp cận pháp luật trong thời gian qua đã góp phần nâng cao nhận thức pháp luật cho cán bộ và Nhân dân. Qua đó đảm bảo tính nghiêm minh, gương mẫu, thượng tôn pháp luật trong quản lý nhà nước, quản lý xã hội của chính quyền; nâng cao vai trò của các cấp hành chính gần dân, hiểu dân, phục vụ nhân dân; góp phần tạo điều kiện cho Nhân dân, đội ngũ cán bộ, công chức ở cơ sở trong việc tiếp cận và nâng cao kiến thức pháp luật trên các lĩnh vực, nâng cáo ý thức tuân thủ và chấp hành Hiến pháp, pháp luật; góp phần nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước, thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội, đảm bảo quốc phòng an ninh, trật tự trên địa bàn tỉnh Cao Bằng./.

Phương Bình

Phòng XDVB&PBGDPL